درک مفهومی صحیح از اقتصاد مقاومتی وجود ندارد

به گزارش خبرنگار خبرگزاری صدا و سیما، تحلیلگر مسائل اقتصادی در برنامه گفتگوی ویژه خبری شبکه دو سیما درباره راه های اجرای تحقق اقتصاد مقاومتی افزود: موضوع وابستگی اقتصاد ایران به نفت پیش از این نیز مطرح بود که در دوران سازندگی یعنی سال 74 فرمانی به دولت وقت با عنوان تبیین سیاست های بلندمدت بدون اتکا به نفت داده شد و هیئت دولت روی آن متمرکز شد و سازمان برنامه و بودجه نیز محل بررسی این سیاست ها شد.

محمد خوش چهره گفت: در آن مقطع تبیین سیاست های بلندمدت بدون اتکا به نفت مطرح بود که از مباحث بسیار جدی و کلیدی نظام بود و در این خصوص از دانشگاه ها نیز دعوت شد.

این استاد اقتصاد ادامه داد: در واقع این بحث ها از قبل مطرح بود که ما از خام فروشی اجتناب کنیم.

خوش چهره با طرح این موضوع که چه شد که نتوانستیم گفت: اغلب اقتصاد های محکم و پویا اعم از نظام سوسیالیستی و یا سرمایه داری در دنیا یک هدف استراتژیک دارند و تولید ناخالص ملی حیات و ممات شان است تا از این طریق به بهبود سطح عمومی زندگی مردم کمک کنند، اما کشورهای نفت خیز چون یک منبع خدادادی به اسم نفت دارند ، چشم طمع به آن دارند و مسلماً در این خصوص راه های سهل و آسان را ترجیح می دهند. 

این استاد دانشگاه درباره اینکه چرا امسال سال اقدام و عمل نامگذاری شده است افزود: تبیین اقتصاد مقاومتی از سال 89 مطرح بود و از آن سال تا کنون دو دولت روی کار آمدند که در واقع پنج سال است این موضوع گفته می شود و دیگر بهانه و دلیلی مبنی بر عملیاتی نشدن وجود ندارد.

خوش چهره گفت: البته در این خصوص تلاش هایی شده است اما اینکه ما در مسیر اقتصاد مقاومتی قرار گرفته ایم، درست نیست و در واقع تلاش های ما موقعی قابل قبول و موفق است که به عمل تبدیل شود و هر چقدر نیز عقب تر برویم، فرصت اقدام در این خصوص سخت تر خواهد شد.

وی درباره اینکه آیا برداشت مفهوم یکسانی از اقتصاد مقاومتی در بین دولتمردان وجود دارد؟ افزود: در این خصوص سه چالش اساسی وجود دارد؛ یکی عدم درک مفهومی صحیح است یعنی باید درک مفهومی درستی از این موضوع وجود داشته باشد که در این خصوص چالش داریم و نخستین چالش نیز این است که هر کس درک و استنباط خود را دارد.

این استاد دانشگاه ادامه داد: مشکل دوم عدم باور در برخی رده هاست یعنی این باور در آن ها وجود ندارد و چون باور ندارند برای اجرایی شدن نیز تلاش نمی کنند.

خوش چهره گفت: مشکل سوم نیز این است که در برخی رده ها کسانی هستند که ظرفیت و توان اجرای این سیاست را ندارند و از پس آن بر نمی آیند.

وی ادامه داد: در واقع اقتصاد مقاومتی به افراد سختکوش و با درک بالایی از عقلانیت نیاز دارد.

خوش چهره درباره اینکه آیا زمینه اجرای این سیاست ها وجود دارد یا خیر؟ گفت: اقتصاد مقاومتی یک رویکرد و یک بینش است که این بینش و رویکرد با پروسه عملیاتی فرق دارد و در واقع ظرفیت آن بالاتر از این هاست و باید به یک مدل تبدیل شود.

وی افزود: یکی از آن محافلی که باید آن را به مدل تبدیل کند همین مراکز آکادمیک هستند.

این استاد دانشگاه گفت: ما نظام جمهوری اسلامی را طراحی کردیم و با دنیای سلطه در تقابل هستیم و تضاد منافع داریم، بنابراین نظام جمهوری اسلامی یک نظام اقتصادی که متأثر از ارزش ها، ظرفیت ها و قابلیت هایش باشد طراحی کند که قابلیت های اقتصاد جهانی نیز داشته باشد.

وی افزود: در واقع اقتصاد مقاومتی این ظرفیت را دارد که به عنوان یک مکتب مطرح شود و نیاز است در این خصوص چکش کاری صورت گیرد.

خوش چهره گفت: البته عناصر کلیدی آن که توجه به تولید ملی، استقلال و کاهش وابستگی است اکنون مطرح است اما اینکه یک برنامه و الگو باشد چنین چیزی وجود ندارد و باید این فضا را ایجاد کنیم.

وی درباره اینکه بازیگر اصلی در اجرای اقتصاد مقاومتی چه نهادهایی هستند افزود: اقتصاد مقاومتی به تعبیری مقاوم سازی اقتصادی است که ابتدا این کار باید از بالا یعنی نظام سیاست گذاری و تصمیم گیری شروع شود و وقتی در سطح بالا چنین اعتقاد و باوری باشد مردم نیز اعتقاد و باور پیدا می کنند.

این استاد دانشگاه گفت: البته ما قائلیم که دولت یازدهم وارث یک شرایط نامناسب بوده است که نرخ رشد اقتصادی پایین و تورم بالا بوده و با حجم بالای بیکاری مواجه بوده است اما دولت این شرایط را پذیرفته و اجازه اشتباه ندارد.

وی افزود: البته برخی معتقدند که دولت شیب ماشین اقتصادی را که با شتاب به پایین می رفت کند کرده است اما نتوانسته آن را تثبیت کند و در واقع اقتصاد ملی ما نتوانسته سطح بیکاری را کاهش و ظرفیت های خالی را تثبیت و یا بالا بیاورد و تنها در برخی حوزه ها تلاش هایی صورت گرفته است.

خوش چهره درباره فعال سازی ظرفیت 60 درصدی نیز گفت: دو رویکرد در این خصوص در کشور وجود دارد که بخشی در دولت و بخشی در مجلس ساری و جاری است، یک رویکرد اینکه تلاش جدی برای بازسازی مناسبات بیرونی ما صورت گرفت که دستاوردها و مخالفانی هم داشت، اما این رویکرد که فکر کنیم همه چیز با بیرون اصلاح می شود غفلتی بوده که در برخی رده های اجرایی وجود داشته است.

وی افزود: برخی ها فکر می کردند با تلاش دیپلماتیکی که صورت می گیرد مشکلات و مسائل برون زا حل می شود.

خوش چهره ادامه داد: در حالی که رویکرد مقابل آن این بود که در کنار تلاش هایی که برون زا صورت می گیرد، تلاش درون زا صورت گیرد بویژه که نرخ رشد اقتصادی ما منفی است.