پژوهش خبری صدا و سیما: سخنرانی مقامات جهان در اجلاس هفتاد و یکم مجمع عمومی سازمان ملل متحد 20 سپتامبر برابر با سه شنبه 30 شهریورماه آغاز می‌شود و تا پنج مهر ادامه دارد. طبق برنامه اعلام شده قرار است رئیس جمهوری اسلامی ایران روز پنجشنبه در این اجلاس سخنرانی نماید. این چهارمین بار است که حسن روحانی به عنوان رئیس جمهور ایران اسلامی در این اجلاس شرکت می‌کند.

از ابتدای انقلاب اسلامی تا قبل از ریاست جمهوری روحانی، محمدعلی رجایی، نخست وزیر (یک بار در سال 1359)،‌ آیت الله خامنه‌ای، رئیس جمهور (یکبار در سال 1366)، رئیس دولت اصلاحات (دو بار در سال‌های 1377 و 1380)‌ و محمود احمدی نژاد،‌ رئیس جمهور (هشت بار طی سالهای 1391-1384) در اجلاس مجمع عمومی شرکت کردند که در سخنرانی همه آنها موضوع صلح،‌ عدالت و امنیت جهانی نقشی محوری داشته است.

حسن روحانی هم در اولین حضور خود در 68 امین اجلاس مجمع عمومی سازمان ملل، طرح «جهان عاری از خشونت» را ارائه کرد که با اقبال کشورهای جهان مواجه شد. رئیس جمهوری اسلامی ایران در دومین سخنرانی خود، تداوم تحریم‌ها علیه ایران را اشتباهی راهبردی ذکر کرد و «مذاکره و تکریم» نه «منازعه و تحریم» را راه‌حل مسئله هسته‌ای ایران دانست. روحانی سال 1394 نیز در سومین سخنرانی خود در مجمع عمومی که با فاجعه منا همزمان بود،‌ مسئولیت‌پذیری حاکمان عربستان سعودی را خواستار شد. وی ضمن تاکید مجدد بر لزوم ایجاد جبهه مبارزه با افراط‌گرایی، از تحقق حقوق هسته‌‎ای ایران به رغم بی‌عدالتی‌ها ابراز رضایت کرد. ضرورت همکاری میان کشورهای منطقه پس از برجام از دیگر محورهای سخنان رئیس جمهور در هفتادمین اجلاس مجمع عمومی سازمان ملل بود.

جوانب سفر و سخنرانی چهارم رئیس دولت یازدهم در نیویورک

رئیس جمهور امسال در شرایطی به نیویورک سفر می‌کند که آخرین سال دوره اول ریاست جمهوری خود را سپری می‌کند و برجام به عنوان مهم‌ترین دستاورد دولت وی هنوز نتوانسته است موانع پیش روی مبادلات بازرگانی ایران را بردارد. همچنین رسانه‌های معاند نهایت تلاش خود را بکار خواهند بست تا جمهوری اسلامی ایران را در خصوص موضوع حقوق بشر، افزایش توان دفاعی و حضور مستشاری در سوریه در مظان اتهام قرار دهند.

در حوزه منطقه‌ای و بین‌المللی نیز مسائلی وجود دارد که افکار عمومی جهان را به خود معطوف داشته است:

- شدت گرفتن درگیری‌ها در سوریه و برقراری آتش‌بس شکننده در این کشور

- تداوم حیات داعش به عنوان ماشین تخریب منطقه

- تداوم حملات عربستان به مردم بی‌دفاع یمن

- نقض حقوق بشر در بحرین

- حضور ملموس تروریسم در غرب و گسترش هراس از افراط‌گرایی

- بروز نشانه‌های قدرت گرفتن راست افراطی در کشورهای غربی

- لاینحل ماندن موضوع آوارگان سوری

- نگرانی ها در خصوص آزمایش هسته‌ای اخیر کره شمالی

- افزایش نگرانی‌های زیست محیطی در عرصه جهانی و ...

از سوی دیگر امسال پوتین، رئیس جمهوری روسیه اعلام کرده در اجلاس حضور نخواهد داشت و بسیاری از مقامات در شرایط خاصی سخنرانی می‌کنند؛ از جمله:

- بان کی مون، ماه‌های آخر دبیرکلی را سپری می‌کند.

- امسال آخرین سال حضور اوباما در کاخ سفید است.

- اتحادیه اروپا، بریتانیا را از دست داده است.

- کشورهای آمریکای لاتین با بی‌ثباتی سیاسی و اقتصادی مواجهند.

- نتانیاهو نخست وزیر رژیم صهیونیستی اختلاف دیدگاه خود را با اوباما رئیس جمهور آمریکا برجسته‌سازی کرده است.

- سخنرانی بنیامین نتانیاهو نخست وزیر رژیم صهیونیستی و رئیس تشکیلات خودگردان فلسطین و نیز رئیس جمهوری اسلامی ایران در یک روز است.

- نماینده عربستان (محمد بن نایف- ولی‌عهد) به واسطه کشتار غیرنظامیان در یمن تحت فشار است.

- رجب طیب اردوغان، رئیس جمهور ترکیه از یک کودتا جان بدر برده،‌ به سبب سرکوب‌های پس از کودتا مورد انتقاد است.

 دیدگاه

با توجه به جمیع این مسائل احتمال می‌رود رئیس جمهوری اسلامی ایران که به تازگی ریاست ایران بر جنبش عدم تعهد را به ونزوئلا واگذار کرده است،‌ در راستای سخنان خود در افتتاحیه هفدهمین نشست سران جنبش، مسئولیت‌ناپذیری قدرت­های بزرگ را در همکاری برای حل بحران­ های جهان تقبیح نماید. جلب توجه جهانی در خصوص تبعات درگیری‌ در سوریه، خطر تداوم حمایت مالی و تسلیحاتی از افراط‌گرایی در منطقه، کشتار غیر نظامیان در یمن،‌ نقض حقوق بشر در کشورهای مورد حمایت غرب، حمایت از آرمان فلسطین، ضرورت همکاری کشورهای منطقه برای حل مسائل خود و تاکید بر نابودی تسلیحات کشتار جمعی از دیگر محورهای سخنرانی رئیس جمهور کشورمان خواهد بود. بعلاوه آمریکا از این جهت که نقش مهمی در عدم بازدهی مطلوب برجام برای اقتصاد ایران داشته است، مورد انتقاد رئیس جمهور قرار خواهد گرفت. 

........................................

پژوهش خبری صدا و سیما// پژوهشگر: دارابی