سیر تحول و رشد فناوری نانو از منظر اقتصاد

چکیده مصاحبه پژوهشی:

• در سال 2017 میلادی، ایران رتبه چهارم علمی جهان را در فناوری نانو بعد از کشورهای چین، آمریکا و هند کسب کرده است و از نظر تنوع و تعدد محصولات نانو نیز در رده 10 کشور برتر جهان جای دارد.
• در حال حاضر 190 شرکت، به تولید بیش از 460 محصول و تجهیزات مرتبط با فناوری نانو در کشور می­پردازند.
• مهم­ترین هدف سند توسعه فناوری نانو تا سال 1404، دستیابی به سهم 2 درصدی از بازار جهانی و رسیدن به رقمی معادل یک میلیارد دلار صادرات محصولات فناوری نانو ساخت داخل است.
• تا پایان سال 96، محصولات و تجهیزات نانوی ساخت داخل به 49 کشور صادر شده است که از میان آنها عراق، ترکیه، افغانستان، لهستان به ترتیب مهم­ترین مقاصد صادراتی بوده ­اند.
• از مجموع محصولات صادر شده به کشورهای هدف صادراتی در سال 96، شیشه ­های ساختمانی با 34.8 میلیون دلار، لوازم الکترونیک با 8.8 میلیون دلار، لوازم جانبی تجهیزات نانو با 8.5 میلیون دلار، فرش ماشینی با 3.6 میلیون دلار و انواع پوشاک با 1.9 میلیون دلار مهم­ترین اقلام صادراتی محصولات نانو را تشکیل می­دهند. 
• حجم بازار فروش محصولات نانو در سال 96 رقمی معادل 13736 میلیارد ريال بوده است.

پژوهش خبری صدا وسیما: امروزه بروز و ظهور فناوری ­های مختلف با کارکردهای متفاوت فرصت ­های بسیاری را پیش­روی کشورها برای حرکت در مسیر رشد و توسعه و کسب قدرت در جهان قرار داده است؛ چراکه، در جهان امروز رشد و پیشرفت­ علمی و صنعتی با بهره­ گیری از فناوری­ های جدید مقدمه رشد و توسعه اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و سیاسی است و بر همین مبنا، کشورهایی که توانسته ­اند از ظرفیت ­های ایجاد شده به وسیله فناوری ­های جدید در حوزه  ­های علمی و صنعتی خود استفاده کنند، اثرگذاری بیشتری در مناسبات علمی، سیاسی و اقتصادی جهان دارند. فناوری نانو از جمله این دانش ­ها که به دلیل کاربردهای بی­ شمار آن در حوزه­ های مختلف علمی، صنعتی، پزشکی و ... به یکی از فناوری ­های پرطرفدار در میان سایر کشورها تبدیل شده و کشورهای مختلف همواره کوشیده­ اند با روش­ های مختلف حمایتی، این فناوری را در کشور خود توسعه دهند. ایران نیز از جمله کشورهایی است که فعالیت در عرصه فناوری نانو را از سال 1380 به طور جدی آغاز کرد و با توجه به آنکه در آن سال رتبه 57 دنیا را به لحاظ دارا بود، با گذشته کمتر از دو دهه امروز توانسته به رتبه چهارم علمی جهان در این حوزه دست یابد؛ این در حالی­ست که براساس هدف­ گذاری انجام شده در سند توسعه فناوری نانو، قرار گرفتن در بین 15 کشور جهان به لحاظ علمی پیش­بینی شده بود که این امر به تنهایی یک دستاورد قابل توجه برای کشور در سطح جهانی است که باعث شده ایران به عنوان یکی از کشورهای برتر در این حوزه در جهان شناخته شود. نظر به این امر، گروه اقتصاد پژوهش خبری در گفتگویی[1] با دکتر عماد احمدوند، مدیر کارگروه ترویج ستاد ویژه فناوری نانو به بررسی سیر تحول و رشد فناوری نانو از منظر اقتصاد پرداخته است.

متن کامل این مطلب در اینجا قابل دریافت است.

پژوهش خبری// فاطمه حسینی