صالحی: ایران در صیانت از امنیت خود از هیچ اقدامی دریغ نخواهد کرد

به گزارش سرویس بین الملل خبرگزاری صدا و سیما، علی اکبر صالحی معاون رئیس‌جمهور و رئیس سازمان انرژی اتمی ایران در کنفرانس بین المللی امنیت هسته‌ای آژانس بین المللی انرژی اتمی گفت: ایران در صیانت از امنیت خود از هیچ اقدامی دریغ نخواهد کرد.

آقای صالحی در این سخنرانی گفت:‌ این یک افتخار ویژه برای بنده می‌باشد که در سومین کنفرانس بین المللی امنیت هسته‌ای که به طور ویژه در راستای حفظ و تقویت تلاش‌ها در موضوع امنیت هسته‌ای بوده و برای کشور من بسیار حائز اهمیت می‌باشد، شرکت می‌نمایم.
روسای مشترک؛
در طول چند سال گذشته، جمهوری اسلامی ایران از مسیر امتحانات سختی عبور کرده است، به طوریکه معتقدیم می‌تواند به عنوان معیاری برای سنجش میزان پایبندی عملی دولت‌ها به تعهدات بین المللی و چندجانبه دیده شود. در دسامبر ۲۰۱۵ بود که اکثریت قریب به اتفاق جامعه بین المللی احساس کردند که در میان هرج و مرج مسلط در سراسر جهان، دیپلماسی اثبات نمود که هنوز هم بهترین گزینه برای غلبه بر سخت‌ترین موضوعات در روابط بین المللی می‌باشد. یک باور غالب بود که برجام می‌تواند الگویی در این زمینه ایجاد نماید. همچنین می‌توانست به عنوان یک الگوی مناسب برای همکاری میان آژانس و کشور‌های عضو شرکت کننده برای تقویت مسائل امنیتی باشد. اما متاسفانه این خوشحالی دوام چندانی نداشت. با وجود بی منطقی تعبیه شده در ذهنیت دولت آمریکا، چنین خوش بینی‌ای به سرعت در حال از بین رفتن می‌باشد.
زمان آن فرا رسیده است که اروپا نقش خود را به عنوان یکی از ذینفعان اصلی برجام در نجات این توافق از طریق انجام تعهدات خود صرف نظر از فشار‌های ناعادلانه دولت آمریکا ایفا کند.
فردا، ما چهل و یکمین سالگرد انقلاب اسلامی را جشن خواهیم گرفت. انقلابی که استقلال و آزادی را به ارمغان آورد و ما را از انواع وابستگی به ایالات متحده آمریکا نجات داد. متاسفانه، دولت ایالات متحده هنوز سر عقل نیامده تا واقعیت را در عمل درک کند و کماکان به مردم ما و مردم کل منطقه در حالی که گروه‌های تروریسیی مانند داعش را ایجاد و حمایت می‌کند، آسیب می‌رساند؛ اوج این اقدامات در ترور ناجوانمردانه سردار بزرگ عزیز ما سلیمانی بازتاب داده شده است، که موثرترین عنصر در مبارزه با داعش بود. همانگونه که کشور من یک انتقام قوی گرفت، برای هرگونه اقدامی تلافی جویانه دیگری نیز هرگز تردید نخواهد کرد.
جمهوری اسلامی ایران، به عنوان عضوی از ان. پی. تی معتقد است که همانگونه که در ماده چهارم ان پی تی پیش بینی شده است، هیچ چیز "نبایستی طوری تفسیر شود که بر حق غیرقابل انکار همه طرفین معاهده در توسعه تحقیق، تولید و استفاده از انرژی هسته‌ای برای اهداف صلح آمیز و بدون تبعیض اثر گذارد ... ". علاوه بر این، مواد ۲ و ۳ اساسنامه آژانس بین المللی انرژی اتمی اهداف و کارکرد‌های اصلی آژانس را تعریف می‌کند، که آن "بایستی درصدد تسریع و افزایش سهم انرژی اتمی در صلح، سلامتی و رفاه در سراسر جهان باشد. "
در این زمینه، تدابیر ایمنی و امنیتی هسته‌ای برای حمایت از چنین اهداف و کارکرد‌هایی باید مورد استفاده قرار گیرد. با وجود تصدیق تمایز بین این دو حوزه، به نظر می‌رسد این تدابیر، هدف مشترکی برای حمایت از سلامت انسان، جامعه و محیط زیست داشته باشند و باید توسط مقامات ذیصلاح مرتبط، به طور مناسب، در سطح ملی مورد بررسی قرار گیرند.
با وجود فرصت ها، گسترش فن آوری‌های هسته‌ای جدید و برنامه‌های کاربردی مرتبط، باعث ایجاد حساسیت در موضوع امنیت هسته‌ای شده است. این حساسیت‌های نوظهور سطح نگرانی‌های فعلی را در مورد مسائلی از قبیل عدم وجود شفافیت در بیش از ۸۰ درصد از ذخایر اورانیوم و پلاتونیوم بسیار غنی شده موجود را افزایش می‌دهد. بعلاوه، تهدیدات امنیت هسته‌ای جدید شامل پالس‌های الکترومغناطیس هسته ای، پهپادها، حملات سایبری و دیگر ابزار‌های غیرمتعارف خرابکاری، بویژه زمانی که هیچ قانون و مقررات بین المللی مورد توافقی بر روی چنین فعالیت‌هایی حاکم نیست، وضعیت را حتی پیچیده‌تر نیز می‌کند.
تهدید فزاینده تروریسم در استفاده از مواد هسته‌ای و منابع رادیواکتیو نیز همچنین موضوع بحرانی دیگری در رسیدگی به موضوعات امنیت هسته‌ای و رادیواکتیو می‌باشد؛ از اینرو، نیاز به تقویت ظرفیت‌های ملی در پیشگیری، کشف، و واکنش به برچیدن غیرمجاز و قاچاق غیرقانونی مواد هسته‌ای می‌باشد. چنین تهدیداتی بوسیله ابزار‌های حمله و خرابکاری صنعتی علیه تاسیسات هسته‌ای ما توسط رژیم‌های آمریکا و صهیونیستی افزایش یافته است؛ همانگونه که آن‌ها چنین اعمالی را از طریق استفاده از "ویروس سایبری استاکس نت" مرتکب شده اند، و این موضوع مستلزم محکومیت و پیشگیری بین المللی می‌باشد.
عالیجنابان
نیاز به گفتن نیست که تدابیر برای تقویت امنیت هسته‌ای بایستی همراستا با دستیابی به اهداف توسعه پایدار در فن آوری‌ها و برنامه‌های صلح آمیز هسته‌ای در سطح ملی، منطقه‌ای و جهانی باشد و مطمئناً نباید مانع آن‌ها شود. به همین ترتیب، هر اقدامی با هدف تضعیف یا تأثیر منفی بر رژیم امنیت ملی هسته‌ای کشور خلاف اهداف ترویجی و عملکرد‌های آژانس است.
علاوه بر این، ما معتقدیم که فعالیت‌های امنیت هسته‌ای آژانس باید بدون هیچ شرط و نیتی از طرف اهدا کنندگان تأمین مالی شود، و ضمن اینکه تصدیق می‌کنیم که منبع اصلی بودجه چنین فعالیت‌هایی باید از طریق NSF باشد، اشکال ابتکاری جدید تامین مالی پایدار فرابودجه‌ای نیز می‌تواند به منظور تضمین منابع قابل پیش بینی، تضمین شده و کافی برای اجرای پروژه‌های آژانس در تأمین نیاز‌ها و اولویت‌های کشور‌های عضو بررسی گردد.
باید بار دیگر تاکید شود که مسئولیت امنیت هسته‌ای در یک کشور کاملاً به عهده آن کشور می‌باشد. با این حال، از آژانس انتظار می‌رود که به محض درخواست یک دولت عضو و بر یک مبنای غیر تبعیض آمیز، به تلاش‌های آن کشور برای تقویت یک رژیم پایدار امنیت هسته‌ای بر اساس نیاز‌ها و اولویت‌های ملی خود، کمک کند. آژانس همچنین باید به عنوان بستری برای به اشتراک گذاری دانش و تبادل دروس آموخته شده و رویه‌های خوب، با تکیه بر تجربیات و اطلاعاتی که در کشور‌های مختلف به اشتراک گذاشته می‌شود، دیده شود. اینگونه همفکری‌ها باید به صورت سازنده و بر یک پایه صرفاً فنی انجام شود تا از سیاسی شدن موضوعات و همچنین اعمال فشار‌های ناخواسته بر هر کشور خاص جلوگیری شود.

خانم‌ها و آقایان؛
جمهوری اسلامی ایران وضعیت شاخصی در سطح ملی دارد. با تکیه بر تجربه گذشته خود در مواجهه با تهدیدات متعدد از جمله تروریسم دولتی که در شهادت دانشمندان هسته‌ای ما منعکس شده است، جمهوری اسلامی ایران خود را بر آن داشته تا سازوکار‌های امنیتی هسته‌ای خود را در سراسر کشور از طریق منابع خود و همچنین با استفاده از آژانس و سایر پتانسیل‌های کشور‌های عضو ارتقاء بیشتری دهد.
برای بهره مندی از کمک آژانس، چندین کارگاه ملی و یک کارگاه منطقه‌ای طی چند سال گذشته در ایران برگزار شده است؛ به ویژه "کارگاه بین منطقه‌ای معرفی معماری تشخیص امنیت هسته ای" که تیرماه گذشته در تهران برگزار شد. به همین ترتیب، باید به بازدید مفید معاون مدیرکل آژانس در موضوع ایمنی و امنیت از ایران نیز اشاره کنم.
در همین حال، ایران در حال به روز رسانی مقررات مربوط به امنیت منابع رادیواکتیو و دستورالعمل‌های مربوط به کنترل و مبارزه با قاچاق غیرقانونی مواد رادیواکتیو و هسته‌ای می‌باشد. علاوه بر این، توصیه‌های مرتبط منعکس شده در INFICIR / ۲۲۵ / Rev.۵ در قرارداد ایران با فدراسیون روسیه برای دو نیروگاه هسته‌ای جدید در دست ساخت درج شده است.
در جمع بندی، امیدواریم که این کنفرانس با بهره مندی از دستاورد‌هایی که تاکنون در رسیدگی به موضوعات و چالش‌های فعلی و در حال ظهور به دست آمده، نقش مهمی در آماده سازی برنامه امنیت هسته‌ای بعدی آژانس برای دوره ۲۰۲۲-۲۰۲۵ داشته باشد.