بررسی عرضه نان سنتی به صورت کیلویی

به گزارش خبرگزاری صدا و سیما برنامه میز اقتصاد جمعه ۱۳ خرداد با موضوع "بررسی عرضه نان سنتی به صورت کیلویی" برگزار شد. آنچه در قسمت پایین خواهید خواند مربوط به گفتگوی انجام گرفته در این برنامه است.  

س: طرح عرضه نان به صورت کیلویی با چه هدفی پیشنهاد شده است و چگونه قابل پیش بینی است؟

آقای سید محمد جواد مویدیان کارشناس اقتصاد کشاورزی: موضوع استاندارد سازی در زنجیره عرضه گندم، آرد و نان از مدت‌ها قبل مطرح بوده و لزومش با اجرای طرح اصلاح یارانه‌های نان بیش از پیش بارز شده است و اجرای آن ضروری است. فضای استانداردسازی در سه لایه می‌تواند مطرح شود. یکی در فضای متولی این زنجیره که در حال حاضر استاندارد نیست و بخشی در دست وزارت جهادکشاورزی است و بخشی در دست وزارت صمت است و الان هم وزارت اقتصاد فضای اصلاح یارانه را انجام می‌دهد. دوم در بحث رصد، پیگیری، نظارت، شناسنامه دار شدن کالا‌ها ست و سوم هم استانداردسازی است که این موضوع اقتصادسازی گندم، آرد و نان را در بعد کمی وکیفی مورد بررسی قرامی دهد.

س: این طرح به چه ترتیب باید انجام شود و یا اصلا باید انجام شود یا خیر؟

ج: مویدیان: در این طرح فرآیند‌های فعلی قیمت تعیین و توسط سیاست گذار ابلاغ می‌شود و نانوایی‌ها موظف به اجرای آن هستند.
در رابطه با استانداردسازی قیمت، عموما ما وزن چانه ملاک است، در نظر گرفتن استاندارد وزن چانه انحرافاتی را به وجود می‌آورد از جمله این که ممکن است چانه نان‌ها در استان‌های مختلف، ‏متفاوت باشد که دو اشکال عمده دارد اول این که وزن چانه در استان‌های مختلف ممکن است متفاوت باشد به عنوان نمونه چانه سنگک در تهران ۶۵۰ گرم است، ولی ممکن است در استان‌های وشهر‌های دیگر پایین‌تر و بالاتر باشد پس معیار درستی نیست که بتوان براساس آن نظارت انجام داد. البته در نان‌های مختلف وزن چانه تاثیر متفاوتی بر محصول نهایی می‌گذارد. دوم اینکه در خلال اجرای طرح اصلاح بازتوزیع یارانه نان، شاهد بودیم که آرد صنف صنعت کاملا آزاد و به قیمت به ۱۲ هزارتومان رسید، ولی آرد خبازی‌ها این اتفاق برایش نیافتاد. احتمال نشت آرد نانوایی‌ها به آرد صنف صنعت بالاتر می‌رود کما این که در عرصه میدانی و سطح شهر‌ها شاهد هستیم که هم صفوف نانوایی‌ها طولانی‌تر باشد که می‌تواند علت‌های دیگری هم داشته باشد.

س: آیا در نان‌های سنتی انگیزه کم فروشی می‌تواند بالا رفته باشد؟

ج: مویدیان/ انگیزه بالا رفته و برای جلوگیری از آن مسئولین باید نظارت کنند.

س: آقای امرالهی با توجه به سمت شما به عنوان مدیر کل نظارت بر کالا‌های اساسی وزارت جهاد کشاورزی که به نانوایی‌ها مراجعه کردید و با توجه به اینکه اصل بر منصف بودن اکثر نانوا‌ها است و قوانین را رعایت می‌کنند، آیا در بازرسی‌ها درباره وزن چانه نان به موضوعی برخوردکردید.

آقای مسعود امرالهی مدیرکل نظارت بر کالا‌های اساسی وزارت جهاد کشاورزی: قبل از این موضوع که بخواهم ورود به بحث‌های نظارتی بکنم، جای ضمن قدردانی از این قشر زحمت کش و متعهد درحوزه نان و نانوایی‌ها، اما اختلاف قیمت‌های بین آرد صنف صنعت و آرد‌های یارانه نوع یک و یارانه نوع دو، بعضا تخلفاتی مثل فروش آرد یارانه توسط برخی نانوائی‌ها نان سنتی به به نانوا‌های صنف و صنعت مشاهده شدکه این موضوع باعث شده تا نانوائی‌ها نان سنتی خلاء کمبود آردشان را با کم فروشی جبران کنند. مامورین ما تاکنون ۱۰۷ هزار و ۲۳۵ مورد بازرسی از نانوایی‌های سطح کشور انجام داده اند که عمده تخلفات ان‌ها بحث آرد فروشی، کم فروشی و گران فروشی بوده است که در سامانه ۱۲۴ گزارشات مردمی آنرا اعلام کرده و حدود ۱۱۰ هزار و ۱۷۰ مورد پرونده در این باره به سازمان تعزیرات حکومتی ارسال شده است در این ارتباط بیشترین برخورد ما درحوزه ارشادی بوده و به این عزیزان توصیه شده که این روند را اصلاح کنند.
در کل عمده تخلفات بحث کم فروشی و گرانفروشی بوده که این‌ها مواردی است که دارای بحث نظارتی و بازرسی ما هستند و برخورد جدی با ان‌ها می‌شود.

س: مقیاس سنجش بازرسین جهاد کشاورزی یا تعزیرات در زمان مراجعه به نانوایی‌ها وزن چانه است، این مقیاس به چه ترتیب است؟ وزن چانه نان‌های مختلف به چه ترتیب باید باشد؟

ج: وزن چانه نان در استان‌های مختلف متفاوت است. در شهر تهران وزن چانه نان سنگک با آرد یارانه‌ای نوع ۲ باید ۶۵۰ گرم باشد، وبعد از پخت به ۴۰۰ تا ۴۵۰ گرم برسد، که البته در برخی مواردوبراساس گزارشات مردمی در سامانه ۱۲۴ شاهد کم فروشی هستیم و این نکته کاملا مشهود است و هیچ جای اغماض نیست. نان بربری یارانه نوع یک هم باید وزن چانه اش ۶۰۰ گرم باشد که این در وزن چانه این ناننیز شاهد تخلف وکم فروشی هستیم. نان تافتون یارانه نوع یک باید باید ۲۵۰ گرم و وزن چانه نان لواش نوع یک هم باید ۱۶۰ گرم باشد.

س: در واقع در مراجعاتی که داشتیم اغلب این‌ها و بحث‌های چانه‌ها بود که رعایت نمی‌شد؟

ج: امرالهی / بازرسین ما در سراسر کشور چانه‌ها را وزن می‌کنند و متاسفانه این موضوع زیاد دیده شده است که کمفروشی در چانه‌ها و کم فروشی در نان دیده شده است.

س: شما جزو یکی دو تا مسئولین جهاد کشاورزی هستید که در مورد عرضه نان به صورت کیلویی صحبت کردید، هدف و انگیزه عرضه نان به شکل کیلویی چیست؟

ج: امرالهی / از یک طرف واقعیت این است که حق مردم ما نان باکیفیت و خوب است و از طرف دیگر با توجه به اینکه دولت یارانه‌ای در بحث گندم و آرد پرداخت میکند، ‏ می‌طلبد که ما هم در خروجی آن محصول حتما یک نظارت جدی داشته باشیم. بالطبع در سامانه ۱۲۴ که مردم گزارش می‌فرستند، بحث کمفروشی نان و گرانفروشی است، که برای اصلاح آن ما پیشنهاد فروش کیلویی نان را مطرح کردیم، که یک قیمت مصوب از طریق شورای آرد و نان استانی مصوب و قیمت کیلویی نان منظور شود. کما اینکه سیاست دولت هم بر این است که هیچ گونه افزایش قیمتی در حوزه نان سنتی نداریم و این مراتب را بتوانیم رعایت کنیم.

س: نظر صنف نانوایان را در این رابطه جویا شویم با آقای پابرجا رئیس اتحادیه نان سنگک گفتگوی تلفنی کنیم. نظر شما در مورد فروش کیلویی نان چیست؟

ج: آقای اصغر پابرجا / رئیس اتحادیه نان سنگک: طرح فروش کیلویی نان خواست نانوایان هم می‌باشد و با آن موافقیم.
اما صنف ما با مشکلاتی زیادی روبروست که نباید یک صنف این همه مشکل داشته باشد که راحت خواسته باشند در یک برنامه تلویزیونی مورد قضاوت قرار بگیرد. نرخ نانی که ما گرفتیم در رابطه با سال ۱۴۰۰ بوده است، الان تقریبا ۱۵ خرداد ۱۴۰۱ است و ما نرخ نگرفتیم. نانوای ما اگر بخواهد نرخ و وزن سال گذشته را رعایت کند باید کار وکاسبی خود را تعطیل کند. اما آیا مردم نان نمی‌خواهند. هم چنین با توجه به افزرایش ۵۷ درصد قیمت کارگر ودیگر هزینه‌های نانوایی چگونخه نانوا می‌توانم دخل و خرج خود را تنظیم کند.

س:موضوع ما نرخ نان نیست بلکه عرضه کیلویی نان است نظر شما چیست

ج: پابرجا / صنف ما تخلف می‌کند، اما توجه کنید بعد برویم سر کیلویی نان، شما خودتان اگر اول امسال حقوق ماهانه ات اضافه نمی‌شد، آیا با حقوق سال گذشته حاضر بودید کار کنید؟ کارگر ما الان کار نمی‌کنند، باید هر چه زودتر نرخ داده شود تا بعد ببینیم که کجا نانوایی کم می‌دهد؟ در رابطه با نرخ کیلویی نان، اما موافقیم و حرفی نداریم. چراکه تقریبادر پنجاه شصد سال گذشته در تهران همینجور بودیم و مردم هم استقبال می‌کردند

س: چه زیرساخت‌هایی لازم است که دوباره بشود نان را کیلویی عرضه کرد تا بحث کم فروشی هم حل شود؟

ج: پابرجا/ ما در این باره هیچ مشکلی ندارد، ما یک کارگر و یک ترازو می‌خواهیم که البته، یک کارگر اضافه می‌شود و فردا مزد هم بالا می‌رود. اما ما استقبال می‌کنیم و مخالفتی نداریم، اما مسایل و مشکلات خاصی وجود دارد که باید به تدریج برطرف می‌شود. اگر این‌ها حل شود ما مشکل خاصی نداریم، دولت تصمیم بگیرد ما هم به عنوان نانوا خودمان را آماده این کار می‌کنیم. اما اول باید نرخ به ما داده شود. در طرح جدید من خدمت شما و هموطنان عرض می‌کنم، می‌خواهیم یک کیسه نان را به من نانوا ۶۰۰ هزار تومان بدهند، آیا نرخ را متناسب با آن به من بدهند.

س: پس مشخص شد که اگر زیرساخت هایش آماده شود نانوایی‌ها در اجرای طرح فروش کیلویی نان مشکلی ندارند

ج: سید محمد جواد مویدیان کارشناس اقتصاد کشاورزی/ فروش کیلویی نان بخشی از استاندارد سازی زنجیره تهیه گندم، آرد ونان است وتوزیع نان کیلویی محصول نهایی این زنجیره است که اگر بخواهد انجام شود، باید یک بخش از استانداردسازی که فروش کیلویی نان است اجرا شود. در این بحث روی یارانه کار می‌شود و ما به تفاوت آن به نانوایی‌هایی که درست کار می‌کنند پرداخت می‌شود و آن‌ها به ازای آردی که دریافت می‌کنند نان می فروشند.