خبر خوش درمان سرطان پانکراس با ترکیب شیمی درمانی-ایمونوتراپی

به گزارش خبرگزاری صدا وسیما، به نقل از مرکز توسعه علوم و فناوری سلول‌های بنیادی، در یک کارآزمایی بالینی تصادفی ملی که از جانب محققان دانشکده پزشکی پرلمن، دانشگاه پنسیلوانیا و با حمایت موسسه پارکر انجام شد، ترکیبی از شیمی درمانی با نوعی ایمونوتراپی برای آزادسازی ظرفیت ضد سرطانی سیستم ایمنی بدن در برابر یکی از دشوارترین اهداف درمان سرطان پانکراس، موثر بود.

بر اساس این گزارش، نتایج کارآزمایی کوچک، اما امیدوارکننده امروز در نشست سالانه انجمن انکولوژی بالینی آمریکا (ASCO) ۲۰۲۲ در شیکاگو ارائه و به طور همزمان در Nature Medicine منتشر شد.

محققان دریافتند، در ۳۴ بیمار مبتلا به سرطان پانکراس پیشرفته که به طور تصادفی تحت ایمونوتراپی نیولوماب با دو داروی شیمی درمانی، ناب پاکلی تاکسل و جمسیتابین قرار گرفتند، نرخ بقای یک ساله ۵۷.۷ درصد داشتند که به طور قابل توجهی بیشتر از میانگین ثبت شده ۳۵ درصد با شیمی درمانی به تنهایی بود.

این یافته‌ها همچنین شامل شناسایی بیومارکر‌های دستگاه ایمنی مرتبط با نتایج بهتر بود. درمان دوم ایمونوتراپی sotigalimab با شیمی درمانی نیز در زیر گروهی از بیماران که با مجموعه متفاوتی از بیومارکر‌های زیستی شناسایی شده بودند، عملکرد مؤثرتری داشت.

شایع‌ترین شکل سرطان پانکراس، که به نام آدنوکارسینوم مجرای پانکراس (PDAC) شناخته می‌شود، معمولاً تنها پس از پیشرفت یا متاستاز تشخیص داده می‌شود. این سرطان بسیار تهاجمی بوده و درمان مؤثر آن دشوار می‌باشد.

سابقا، تنها حدود ۱۰ درصد از بیمارانی که در آن‌ها PDAC تشخیص داده می‌شود، به مدت پنج سال زنده می‌مانند و بیمارانی که به تازگی برای ابتلا به PDAC متاستاتیک تشخیص داده شده‌اند، معمولاً بقای کمتر از یک سال را حتی با اعمال شیمی‌درمانی‌های سنگین تجربه می‌کنند.

رژیم‌های شیمی درمانی استاندارد می‌توانند رشد تومور‌های PDAC را تنها به صورت موقت متوقف کنند. درمان‌های جدیدتر ایمنی درمانی، مانند آنتی‌بادی‌های مسدودکننده نقاط وارسی، در برابر برخی سرطان‌های دیگر مؤثر بوده‌اند، اما هنگامی که به تنهایی در این سرطان استفاده شده اند تقریباً کاملاً بی‌اثر بوده‌اند.

با این حال، پرتو امیدی از آزمایش‌های پیش بالینی در مدل‌های موشی PDAC به دست آمده است، و یک کارآزمایی بالینی کوچک اولیه که توسط تیم Vonderheide در سال گذشته گزارش شد، نشان داد که اعمال شیمی‌درمانی می‌تواند به طور قابل‌توجهی مقاومت تومور‌های پانکراس را در برابر ایمونوتراپی مختل کند که این ترکیب را از هر نوع درمان به تنهایی موثرتر می‌کند. در مطالعه جدید، آن‌ها این رویکرد را در مقیاس بزرگتری بررسی کردند.

بر اساس این گزارش، آن‌ها مجموعه‌ای بیش از ۱۰۰ بیمار مبتلا به PDAC متاستاتیک را به طور تصادفی انتخاب کردند تا شیمی درمانی استاندارد (جمسیتابین/ناب-پاکلیتاکسل) به همراه یکی از سه رژیم ایمونوتراپی دریافت کنند، درمان آنتی بادی (نیولوماب) با هدف قرار دادن "سوئیچ غیرفعال" ایمنی PD-۱، یک روش متفاوت درمان آنتی بادی (sotigalimab) "سوئیچ فعال" CD۴۰، و ترکیبی از هر دو درمان anti-PD-۱ و pro-CD۴۰. هدف اصلی این مطالعه این بود که ببینند آیا هر یک از این ترکیبات می‌تواند نرخ بقای یک ساله این بیماران را در مقایسه با نرخ سابق تنها ۳۵ درصد در بیماران دریافت کننده شیمی‌درمانی بهبود بخشد یا خیر.

محققان دریافتند که هر سه گروه نرخ بقای یک ساله بالاتر از ۳۵ درصد داشتند، ۵۷.۷ درصد برای آنتی بادی ضد PD-۱ به علاوه شیمی درمانی، ۴۸.۱ درصد برای pro-CD۴۰ به همراه شیمی درمانی، و ۴۱.۳ درصد برای ایمونوتراپی ترکیبی به همراه شیمی درمانی. تنها اولین مورد از این نتایج از نظر آماری معنی‌دار بود، اگرچه در مطالعه‌ای با چنین تعداد بیماران اندکی، تنها قابل توجه‌ترین تفاوت‌ها، معنی داری آماری را ثبت می‌کنند.

بخش کلیدی رویکرد بالینی سرطان‌های دشواری مانند PDAC، کشف عواملی در بیمار است که با نتایج بهتر برای درمانی مشخص مرتبط هستند. این امر درک بهتر سرطان را امکان پذیر می‌کند و در اصل به پزشکان این امکان را می‌دهد که بدانند چه درمانی را فقط برای بیمارانی انجام دهند که احتمالاً بیشترین اثر را دارند. در این مورد، محققان توانستند فاکتور‌هایی را نیز شناسایی کنند از جمله سطوح متفاوت سلول‌های ایمنی خاص در جریان خون پیش از درمان، که بقای طولانی‌تری را برای درمان‌های علیه PD-۱/به همراه شیمی درمانی و pro-CD۴۰ پیش‌بینی می‌کرد.

بیمارانی که شیمی درمانی و هر دو نوع ایمونوتراپی را دریافت کردند، نتایج معنی داری نسبت به درمان شیمی درمانی به تنهایی ثبت نکردند. محققان گمان می‌کنند که نتایج نسبتاً ضعیف برای رژیم دو ایمونوتراپی ممکن است ناشی از فعال شدن بیش از حد سلول‌های T باشد که سلول‌ها را به حالت فرسوده سوق می‌دهد.