رقابت سالم یکی از راه‌های جلوگیری از فساد است

به گزارش خبرنگار خبرگزاری صدا و سیما محمدرضا یزدی زاده کارشناس اقتصادی افزود: رقابت سالم به این معناست که افراد با توانایی‌های یکسان بتوانند در احراز یک فعالیت شرایط یکسان داشته باشند. رقابت سالم یکی از راه‌های جلوگیری از فساد و ایجاد کارایی است. رقابت ناسالم می‌تواند آثار عمیقی بر جنبه‌های مختلفی داشته باشد. مهم‌ترین مانع توسعه اقتصادی، فساد اقتصادی و مهم‌ترین شاخصه کشور توسعه یافته، نبود فساد اقتصادی است.

او در ادامه اظهار کرد: دو عامل باعث ایجاد فساد اقتصادی می شود؛ نحوه تخصیص انحصارات و رانت‌های دولتی و سیستم مدیریت ناقص و امکان اعمال سلیقه شخصی مدیران است. ما در کشور خلا قانونی نداریم، بلکه خلا مدیریتی داریم. روح مزایده و مناقصه ایجاد رقابت یکسان است، اما به علت اینکه قوه قضائیه در طی چندین سال منفعل بوده، نتوانسته شرایط حفاظت از منافع عمومی را برای دستگاه‌های اجرایی تعریف کند.

یزدی زاده گفت : بیست و پنج سال است که خصوصی سازی می‌کنیم، اما هنوز موفق نشده ایم. در این رابطه آسیب شناسی نکرده ایم. یکی از مشکلاتی که در خصوصی سازی داریم، تضاد منافع میان کارگران و کارفرمای جدید است.

این کارشناس اقتصادی افزود: مرحله اول برای ایجاد فساد، بی نظمی است. مثالی میزنم؛ سیاست چهل ساله گذشته، سیستم چند نرخی ارز است. دولت می‌خواهد به کالای اساسی نرخ ارزان بدهد، پس یک نرخ برای کالای اساسی تعریف می‌شود. سپس یک نرخ هم به عنوان بازار نیما برای مواد اولیه و.. تعریف می‌کنیم. سوال این است که چرا این چند نرخی را ایجاد می‌کنیم؟ به این دلیل که اگر چند نرخی نباشد، نمی‌توانیم فساد کنیم.

او ادامه داد: در دنیا هم به همین صورت است و یک سیستم هزار نرخی دارد، اما نه با نرخ ارز. نرخ ارز را یک عدد ثابت می‌گذارد، سپس عنوان می‌کند که تعرفه آن برای چند کالای خاص عددی مشخص است. برای گروه کالایی دیگر، تعرفه اش ۱۰۰ درصد است. بنابراین، با ارز بازی نمی‌کنند، بسته به وارداتی که می‌خواهند انجام دهند، نرخ‌های مختلفی اعمال می‌شود.

یزدی زاده در پایان تاکید کرد: پیش از انقلاب، سازمان برنامه و بودجه زیر نظر دولت نبود و فراقوه‌ای مدیریت می‌شد. یعنی نمی‌شود نظام برنامه ریزی برای طراحی استراتژی کشور را به قوه مجریه داد. مانند این است که به مدیرعامل یک شرکت که مستاجر چهار ساله است، بگویید استراتژی را خودش بنویسد. به این معنی که خودش استراتژی را بنویسد و خودش هم خود را ارزیابی کند.

او افزود: در کشور ما رشد در بخش نظامی و اتمی سخت‌تر بوده یا در بخش اقتصادی؟ قطعا در بخش نظامی و اتمی. به این دلیل که دوست و دشمن مخالف و مانع ورود ما به این حوزه‌ها بودند. پس چگونه توانستیم به خودکفایی کنونی دست پیدا کنیم، اما در بخش اقتصادی نرسیدیم. علت این است که در حوزه‌های نظامی و اتمی استراتژی و مدیریت متمرکز داشتیم و باوجود تحریم داخلی و خارجی، کار‌ها پیش رفته اند. اما در حوزه اقتصادی، استراتژی نداشتیم.