آن سوی یک کودتا

به تازگی آیین رونمایی از شکایت حقوقی از آمریکا درباره کودتای ۲۸ مرداد سال ۱۳۳۲ در ایران برگزار شد.

به گزارش سرویس بین الملل خبرگزاری صدا و سیما از لندن، کودتای آمریکایی - انگلیسی که استعمار خارجی به مدد استبداد داخلی، دولت قانونی ایران را سرنگون و یک دولت دست نشانده را بر ایران حاکم، توسعه کشور را مختل و همه فعالیت‌های سیاسی جامعه را سرکوب کرد.
کودتای ۲۸ مرداد فاجعه‌ای بوده است که هزینه‌های زیادی بر مردم ایران تحمیل کرد، اما عوامل خارجی این کودتا هنوز تاوان آن را به ملت ایران نپرداخته اند.
از الکس کنی، فعال سیاسی وعضو انجمن ملی آموزش در انگلیس پرسیدم آیا با آغاز شکایت ایرانیان، زمان پاسخگویی آمریکا و انگلیس فرا نرسیده است؟ او گفت: البته که باید آنها پاسخگو باشند. آمریکا و بریتانیا برای همه اقدامات اهریمنی شان، مثلا کودتا‌هایی که از جمله در ایران انجام دادند، حمله به دیگر کشور‌ها و نابودی زیرساخت‌ها از جمله اشغال عراق، باید پاسخگوی اعمالشان باشند.
آمریکا بر اساس قانون آزاد سازی اسناد قدیمی محرمانه تا کنون بیش از هزار سند درباره کوتای ۲۸ مرداد ازجمله همدستی انگلیس در این کودتا منتشر کرده که البته خشم لندن را نیز در پی داشت. هرچند کارشناسان معتقدند اسنادی که منتشر شده گزینشی بادرجه اهمیت کمتر است.
برخلاف انگلیسی‌ها برخی مقامات آمریکا هم به نقش این کشور در کودتای ۲۸ مرداد اعتراف کردند که مادلین آلبرایت وزیر امور خارجه اسبق آمریکا از جمله آنهاست که گفت: من شخصا معتقدم در سال ۱۹۵۳ ایالات متحده نقش بارزی در سرنگونی دولت مصدق داشت.
این وزیر امور خارجه آمریکا در دولت بیل کلینتون افزود: آن زمان دولت آیزنهاور به دلایل راهبردی اقداماتش را موجه می‌دانست، اما این کودتا به تحول سیاسی در ایران ضربه وارد کرد و اکنون به سادگی می‌توان دریافت که چرا بیشتر ایرانیان از ایالات متحده خشمگینند.
باراک اوبا رئیس جمهور اسبق آمریکا نیز از جمله مقامات این کشور است که به نقش آمریکا در کودتای ۲۸ مرداد اذعان کرد و گفت: سال هاست که ایران کشور مرا دشمن خود می‌داند. در حقیقت پیشینه پر آشوبی میان ما وجود دارد.
اوباما اذعان کرد در اواسط جنگ سرد، ایالات متحده در سرنگونی دولت منتخب دموکراتیک در ایران نقش داشت.
نظام انگلیس تا کنون درباره نقشش در کودتای ننگین ۲۸ مرداد اعتراف نکرده است، اما در فیلم مستند «کودتای ۵۳» که تقی امیرانی کارگردان ایرانی بر اساس اسناد موجود ساخته است، اصلی بودن نقش نظام انگلیس و سازمان جاسوسی انگلیس ام. آی ۶ (MI۶) کاملا آشکار شده است.
امیرانی می‌گوید: برای دهه‌ها گفته شد که کودتای ۲۸ مرداد کودتای سازمان سیا در ایران بوده و یا از آن به عنوان کودتای کرومیت روزولت سخن گفته می‌شود و ما در این فیلم نشان داده ایم که اتفاقا قضیه بر عکس است.
وی افزود: برخی مقامات آمریکایی همچون آلبرایت و اوباما به دست داشتن در کودتای ۲۸ مرداد اعتراف کردند، اما مقامات بریتانیا هیچ گاه به طور رسمی به نقشش در کودتا علیه ایران اعتراف نکردند که اتفاقا رهبری کودتا را در دست داشتند.
آرشیو بریتانیا مکان مهم نگهداری اسناد دولتی انگلیس است که بر اساس قانون سال ۲۰۱۳ این امکان فراهم شده است که پس از ۲۰ سال اسناد محرمانه دولتی اجازه اننتشار عمومی داده شود.
اینکه چه تعداد سند محرمانه درباره کودتای ۲۸ مرداد در آرشیوملی بریتانیا وجود دارد معلوم نیست، اما آنچه مشخص شده این است که نظام انگلیس با گذشت ۷۱ سال هنوز اجازه انتشار همه این اسناد را نداده. اسنادی که می‌تونند حقایق زیادی را آشکار کنند.....