بررسی بسته پیشنهادی فرهنگستان علوم درباره شتاب علم و فناوری

به گزارش خبرگزاری صدا و سیما ، علی باقر طاهری نیا در حاشیه دویست و سی و هفتمین جلسه شورای ستاد علم و فناوری شورای عالی انقلاب فرهنگی که با حضور اعضای این مجمع، امروز در سالن جلسات شورای عالی انقلاب فرهنگی تشکیل شد، اظهار کرد: در بخش نخست جلسه، به بررسی اسناد بین‌المللی مربوط به سیاست‌های علمی و فناوری در برخی کشورهای جهان در حوزه‌های امنیت غذایی و امنیت مزرعه پرداخته شد.

وی گفت: این اسناد نشان‌دهنده سیاست‌هایی هستند که در برخی موارد مشتمل بر رویکردهای تحریمی، ظالمانه و حتی اخراج پژوهشگران از محیط‌های علمی بوده‌اند.

طاهری نیا تأکید کرد؛ آگاهی از این روندها برای شناسایی چالش‌ها و فرصت‌های پیش‌روی نظام علمی کشور ضروری است و این موضوع در چارچوب «اطلاع از روندهای جهانی علم و فناوری» در دستور کار جلسه قرار گرفته بود.

دبیر ستاد علم و فناوری تصریح کرد: در ادامه اعضای شورا به موضوع اجرای سند ملی امنیت قضایی که دو سال پیش توسط شورای عالی انقلاب فرهنگی مصوب شده، پرداختند. در این بخش، تأکید شد که دستگاه‌های مجری و نهادهای ذی‌ربط باید در چارچوب وظایف ملی خود، مسئولانه و فراتر از نگاه بخشی‌نگر، در اجرای این سند مشارکت فعال داشته باشند. اعضای شورا بر این نکته تأکید کردند که اجرای این سند نیازمند هماهنگی کلان‌نگر و تعامل سازنده بین نهادهای مختلف است.

وی ادامه داد: در بخش دوم جلسه، فرهنگستان علوم جمهوری اسلامی ایران بسته مطالعاتی جامع خود با عنوان «شتاب علم، فناوری و حکمرانی علم و فناوری در نظام جمهوری اسلامی ایران» را ارائه کرد. این بسته که حاصل مطالعات گسترده، مرور شاخص‌های پیشرفت علمی، و شناسایی چالش‌ها و آسیب‌های موجود در نظام علم و فناوری کشور است، در سه محور اصلی تنظیم شده است.

طاهری نیا گفت: این سه محور شامل نیروی انسانی و بهره‌وری نخبگان با تمرکز بر استفاده بهینه از ظرفیت‌های علمی داخلی و خارج از کشور و جلوگیری از فرار مغزها، تامین مالی علم و فناوری: با بررسی راهکارهای افزایش سهم هزینه‌های تحقیق و توسعه از تولید ناخالص داخلی و ایجاد مکانیزم‌های پایدار مالی‌یابی و بازسازمان‌دهی نظام‌های مرتبط با علم و فناوری: با هدف ارتقای کارایی ساختارهای نظارتی، اجرایی و حمایتی در مسیر تحقق اهداف کلان علمی کشور.

طاهری‌نیا در این باره گفت: این بسته نه تنها جامع و عمیق است، بلکه به‌خوبی به دو مقوله کلیدی مرجعیت علمی و حل مسئله‌محوری در نظام علمی توجه کرده است. هر جا که صحبت از تولید علم است، مرجعیت علمی مطرح می‌شود و هر جا که پیوند علم و فناوری برای حل مسائل کشور مدنظر است، علوم کاربردی و راهبری فناوری محور قرار می‌گیرد.

دبیر ستاد علم و فناوری گفت: در پایان جلسه، اعضای شورای ستاد علم و فناوری ضمن تقدیر از تلاش‌های فرهنگستان علوم، بسته ارائه‌شده را «بسیار خوب، جامع و مبتنی بر مطالعات عمیق» ارزیابی کردند.

همچنین مقرر شد پیشنهادات و نظرات اعضای شورا در قالب بازنگری‌های لازم به این بسته تزریق شود و در جلسات آتی شورا، پس از تکمیل نهایی، مورد شور و مشورت قرار گرفته و در نهایت برای تصمیم‌گیری نهایی در دستور کار قرار گیرد.