اشتغال ۱۶۱ هزار نیروی صاحب ایده در پارک‌های فناوری

به گزارش خبرگزاری صداوسیما ، محمد نبی شهیکی در نشست خبری گفت: تعداد پارک‌های علم و فناوری به ۵۸ پارک رسیده و ۲۹۵ مرکز رشد در استان‌ها فعال هستند. همچنین شمار واحد‌های فناور مستقر در این مجموعه‌ها از ۱۴ هزار و ۶۹۶ واحد عبور کرده و تعداد شاغلان فناور نیز به ۱۶۱ هزار نفر رسیده است. در بخش توسعه مالی نوآوری نیز ۴۴ صندوق پژوهش و فناوری و ۸ فن‌بازار منطقه‌ای فعال‌اند. تعداد پردیس‌های فناوری و نوآوری دارای مجوز شورای گسترش نیز به ۲۳ پردیس افزایش یافته است.
معاون فناوری و نوآوری وزیر علوم گفت: گزارش‌های جدید نشان می‌دهد ، زیست‌بوم نوآوری کشور امسال با جهش قابل‌توجهی در شاخص‌های زیرساختی و عملکردی روبه‌رو شده است.

وی افزود: با وجود این پیشرفت‌ها، ۱۱ پارک فناوری همچنان نیازمند تقویت زیرساختی هستند، بر اساس برنامه‌ریزی‌ها، قرار است ظرف دو سال آینده تمامی پارک‌ها به سطح استاندارد و تراز قابل‌قبول زیرساختی برسند تا امکان ارائه خدمات حرفه‌ای‌تر فراهم شود ، در همین راستا، معاونت فناوری در حال اجرای زیست‌زیرساخت ابری و خدمات یکپارچه زیست‌بوم نوآوری است؛ سامانه‌ای ملی که قرار است خدمات حوزه فناوری را در قالب یک ساختار واحد ارائه دهد.

معاون فناوری و نوآوری وزارت علوم تحقیقات و فناوری ادامه داد: در کنار توسعه زیرساخت‌ها، مجموعه‌ای از رویداد‌های ملی و تخصصی نیز امسال در دستور کار قرار دارد.
وی افزود: رویداد و جشنواره شیخ بهایی با محوریت «شناسایی و معرفی برترین تحقیق فناورانه از ایده تا محصول صنعتی» در بخش مسابقه جشنواره برگزار می‌شود و نشست‌های استانی آن از ششم آبان آغاز شده است.

شهیکی گفت: در اردیبهشت‌ماه بوت‌کمپ ایده‌های استارتاپی در حوزه روستایی با مشارکت معاونت توسعه روستایی ریاست‌جمهوری برگزار خواهد شد.

وی افزود: در ادامه این برنامه‌ها، رویداد ملی هوش مصنوعی در آذر اجرا می‌شود ؛ رویدادی تخصصی با هدف توسعه استارتاپ‌ها و ایده‌های نوآورانه در حوزه هوش مصنوعی ، برنامه امسال نیز با برگزاری جشنواره صنایع خلاق در بهمن‌ماه تکمیل می‌شود که فرصتی برای معرفی ظرفیت‌های خلاق و نوآورانه کشور خواهد بود.

معاون فناوری و نوآوری وزارت علوم افزود: این پروژه در حال حاضر در سه دانشگاه و در پنج حوزه تحصیلی برای مقطع کارشناسی ارشد آغاز شده است. در دو ترم اول، دانشجویان با مباحث ایده‌پردازی و تیم‌سازی آشنا می‌شوند و در ترم‌های سوم و چهارم تمرکز اصلی بر چگونگی شکل‌گیری استارتاپ در حوزه تخصصی خود است. این فرآیند باعث افزایش ضریب ورود و ارتقای ایده‌های با کیفیت می‌شود.

شهیکی افزود: در پروژه صنعتی و فناوری نیز، دانشجویان رشته‌های فنی در محیط صنعت ۶ ماه تجربه عملی کسب می‌کنند. محوریت این پروژه صنعتی و فناوری این است که ایده‌ها از دل صنعت استخراج شوند و دانشجویان با تجربه‌ای که در محیط صنعت کسب می‌کنند، دوره‌هایی را طی می‌کنند که کمک می‌کند در راستای ایده‌های صنعتی خود فعالیت و توسعه داشته باشند.

وی تأکید کرد: معاونت فناوری سعی کرده مدل‌های متنوعی طراحی کند که بستر ورود دانشجویان به مراکز رشد و فناوری را فراهم کند. مدل مراکز رشد نوین که در ۶ ماه اخیر طراحی شده، دقیقاً در راستای رفع خلأها و مسائل موجود در این حوزه پیاده‌سازی شده است.

معاون فناوری و نوآوری وزارت علوم گفت: این اقدامات کمک می‌کند ضریب ورود دانشجویان به حوزه فناوری افزایش یابد، ایده‌های با کیفیت رشد کنند و نسل جدید در حوزه کارآفرینی و فناوری توانمند شود.

شهیکی افزود: در حوزه زیرساخت و بازآفرینی نهادی، تاکید بر این است که هر ساختاری که ایجاد می‌شود باید متناسب با تحولات فناوری به‌روز شود. مراکز رشد دو دهه قبل دیگر پاسخگوی نیازهای فعلی اکوسیستم فناوری نیستند و نیاز به زیرنهادهای جدید و کارآمد وجود دارد تا خدمات تخصصی ارائه دهند. همین ضرورت درباره پارک‌های علم و فناوری نیز وجود دارد و معماری سازمانی و چارت آن‌ها باید بازتعریف شود تا ظرفیت‌های اکوسیستم فناوری به‌طور مؤثر رشد کند و ساختارهای ناکارآمد از چرخه حذف شوند.

وی گفت: پارک‌ها به‌عنوان پلی میان دانشگاه و صنعت عمل می‌کنند و محیطی مهیا می‌کنند تا دانشجویان و پژوهشگران ایده‌ها و دانش خود را به تخصص و محصولات فناورانه تبدیل کنند. جذب و نگهداشت نیروهای مستعد یکی از خروجی‌های مهم این پارک‌هاست؛ به‌طوری که ۱۶۱ هزار نفر شاغل در پارک‌های علم و فناوری جزو برجسته‌ترین و مستعدترین نیروهای حوزه دانش کشور هستند. شکل‌گیری این مراکز باعث تغییر فرهنگ سازمانی و نگاه به فعالیت‌های فناورانه شده و مسیر رشد و کارآفرینی را برای دانشجویان هموار کرده است.

معاون فناوری و نوآوری وزارت علوم افزود: طرح نوآوری صنعت‌ساز نیز در قالب سه مرحله سه‌ماهه طراحی شده است. در سه‌ماهه نخست بسته حمایتی ویژه ارائه می‌شود، در مرحله دوم توسعه و تکمیل طرح صورت می‌گیرد و در سه‌ماهه سوم، ارزیابی نهایی و آماده‌سازی ورود به بازار انجام می‌شود. این روند نسبت به گذشته روان‌تر شده و حجم بروکراسی کاهش یافته است تا مسیر تجاری‌سازی ایده‌ها برای دانشجویان، شرکت‌های نوآور و واحدهای فناور ساده‌تر و قابل دسترس‌تر گردد. سامانه مربوط به این طرح یکپارچه طراحی شده و امکان استفاده برای کل کشور را فراهم می‌کند و معاونت بر تمامی مراحل نظارت دقیق دارد.

وی گفت: سامانه نان با ایده و نوآوری احمد طراحی شده و تاکنون حدود ۲۲ هزار نیاز و بیش از ۴ هزار ایده مرتبط ثبت کرده است. با استفاده از ابزارهای هوش مصنوعی، قابلیت‌های فنی و عملیاتی آن ارتقا یافته است. این سامانه با سامانه «زیست‌وار» مکمل شده و تمام فرایندهای مرتبط با گرنت‌ها، پسا‌دکترا و توسعه دانش را پوشش می‌دهد. چالش‌هایی مانند اعتبار مالیاتی و فرهنگ سازمانی در صنعت وجود دارد که با همکاری ۸۰ فن‌بازار منطقه‌ای و گفتمان‌سازی، در حال مدیریت و حل هستند.

شهیکی گفت: صندوق‌های PE نیز به‌گونه‌ای عمل می‌کنند که سرمایه‌گذار در رشد و توسعه واحدهای فناور مشارکت کند و پس از رسیدن شرکت به جریان مالی پایدار، ارزش سرمایه به صاحب اصلی ایده بازگردد و مالکیت فکری فرد حفظ شود.
بررسی عملکرد اسپین‌آف‌ها نشان می‌دهد ۳۱ درصد اسپین‌آف‌های دانشگاهی توسط اساتید ایجاد می‌شوند و در پارک‌های فناوری این رقم حدود ۲۴ درصد است. همچنین سهم درآمد اختصاصی دانشجویان از فعالیت‌های فناورانه در دانشگاه‌های سطح اول حدود ۷ تا ۸ درصد و در دانشگاه‌های غیر از سطح اول کمتر از ۴ درصد است.

معاون فناوری و نوآوری وزارت علوم افزود: در دانشگاه آزاد نیز مدل اجرایی مورد نظر، ایجاد فرآیندهای اشتراکی میان این دانشگاه و وزارت علوم است. برنامه محوری بر تقویت مراکز رشد تخصصی بین پارک‌های استانی و دانشگاه آزاد متمرکز است تا ظرفیت‌های نوآوری و فناورانه حداکثر شود.