دیجیتال سازی نسخ خطی کتابخانه ملی جمهوری اسلامی ایران

به گزارش خبرگزاری صداوسیما، مدیرکل اداره نسخه های خطی کتابخانه ملی گفت: در گنجینه کتب نسخ خطی کتابخانه ملی ایران بیش از ۴۱هزار نسخه خطی و بیش از ۳۵ هزار کتاب چاپ سنگی نگهداری می شود. 

هومن یوسف دهی افزود: تصویر بیش از ۴۰ هزار کتاب خطی در تارنمای کتابخانه ملی قرار داده شده و قابل رویت است. پژوهشگران و مورخان که می خواهند به این نسخ دسترسی داشته باشند، با ورود به تارنمای کتابخانه ملی این نسخ را رویت کنند.

مدیرکل اداره نسخه های خطی کتابخانه ملی گفت: متقاضیان در صورتی که بخواهند تصاویر صفحاتی از نسخ خطی یا کل نسخ را داشته باشند می توانند با ارسال پست الکترونیک به آدرس پست الکترونیک کتابخانه ملی و پرداخت مبلغ تعیین شده تصاویر این صفحات را خریداری کنند.

دیجیتال سازی مجموعه‌های ارزشمند نسخ خطی کتابخانه ملی ایران، یک پروژه راهبردی و طولانی‌مدت با هدف حفاظت فیزیکی از میراث مکتوب و همچنین فراهم آوردن دسترسی آسان‌تر برای پژوهشگران داخلی و بین‌المللی است.

نسخ خطی به دلیل قدمت، جنس مواد اولیه (کاغذ، مرکب، جلد) و شرایط محیطی، همواره در معرض آسیب‌های فیزیکی، شیمیایی و بیولوژیکی هستند. دیجیتالی‌سازی، نسخه‌ای ثانویه و پایدار از این متون ایجاد می‌کند.

این طرح در دهه‌ اخیر به صورت جدی‌تر دنبال شده است. مراحل کار معمولاً شامل موارد زیر است:

استانداردسازی و تصویربرداری گام های اول دیجیتال سازی نسخ خطی کتابخانه ملی جمهوری اسلامی ایران است. استفاده از اسکنرهای مخصوص کتاب و اسناد با وضوح بسیار بالا (معمولاً DPI بالا) برای ثبت دقیق جزئیات خطی و تذهیب در این مرحله انجام می شود.

گام نهایی تکمیل فهرست‌نویسی است. همگام‌سازی اطلاعات توصیفی (پدیدآورنده، موضوع، تاریخ کتابت) با تصاویر دیجیتال در این مرحله انجام می شود.

هدف نهایی دیجیتال سازی مجموعه‌های ارزشمند نسخ خطی کتابخانه ملی جمهوری اسلامی ایران این است که پژوهشگران بتوانند بدون نیاز به مراجعه حضوری و بدون وارد کردن آسیب به اصل نسخه، به متن مورد نظر دست یابند.