فرسایش خاک در گلستان دو برابر میانگین کشوری/ زنگ خطر برای امنیت غذایی

به گزارش خبرگزاری صداوسیمای گلستان؛ محمداسماعیل اسدی در برنامه میز اقتصاد شبکه خبر با هشدار نسبت به شدت فرسایش خاک در استان با اشاره به وضعیت فرسایش خاک در کشور افزود: میانگین فرسایش خاک طبق گزارش مرکز پژوهش‌های مجلس که در سال ۱۴۰۲ منتشر شد، ۱۶ تن در هکتار است. این رقم برای کشوری با اقلیم خشک بسیار بالاست، زیرا خاک در ایران منبعی تجدیدناپذیر به شمار می‌آید.

اسدی توضیح داد: تشکیل یک سانتی‌متر خاک در شرایط اقلیمی ایران حدود ۸۰۰ سال طول می‌کشد؛ بنابراین اگر خاک از بین برود نه نسل ما و نه نسل‌های بعدی دیگر شاهد جایگزینی آن نخواهند بود. همین موضوع باعث شده که جهان خاک را یک منبع تجدیدناپذیر بسیار ارزشمند بداند.

این پژوهشگر با اشاره به نقش کشاورزی ناپایدار در تشدید فرسایش خاک اظهار کرد: خاک‌ورزی‌های سنگین، به‌ویژه در اراضی شیبدار با شیب‌های بالای ۱۰ درصد، خاک را غیرمسلح و آسیب‌پذیر می‌کند. وقتی پوشش گیاهی از بین برود، با یک باد یا بارش شدید، جابجایی خاک رخ می‌دهد و همین باعث وقوع سیلاب‌هایی شده که در ۳۰ سال گذشته شدت بیشتری پیدا کرده است.

او ادامه داد: در سال‌های اخیر بار‌ها شاهد سیلاب‌هایی بودیم که قبلاً سابقه نداشت. این نتیجه از بین رفتن پوشش گیاهی و بی‌توجهی به اصول مدیریت خاک است. متأسفانه بخشی از این خسارت‌ها حاصل اقدامات غلط خود ماست.

اسدی با تأکید بر اینکه راه‌حل برای این وضعیت وجود دارد، کشاورزی حفاظتی را نسخه اصلی مهار فرسایش دانست و گفت: سال‌هاست پیگیر ترویج کشاورزی حفاظتی هستیم و خوشبختانه استان ما در این حوزه پیشرو شده است. در این شیوه، نیازی به شخم‌زدن مکرر زمین یا سوزاندن بقایای گیاهی نیست.

او افزود: کشاورزی که خردادماه گندم برداشت می‌کندچه دیم و چه آبی هیچ نیازی به از بین بردن بقایا ندارد. ماشین کشت مستقیم می‌تواند روی همان بقایا محصول بعدی مانند ذرت، پنبه یا سویا را بکارد. این بقایا علاوه بر محافظت از خاک، میزان تبخیر را نیز کاهش می‌دهند.

این پژوهشگر در پایان تأکید کرد: اگر کشاورزی حفاظتی را جدی بگیریم، می‌توانیم بخش بزرگی از بحران فرسایش خاک را مهار کنیم و از منابع ارزشمند خاک برای نسل‌های آینده محافظت کنیم.