مسجد کبود ایروان، مهمترین اثر تاریخی ایرانی در ارمنستان

به گزارش خبرگزاری صدا و سیما ، مسجد کبود که به‌عنوان «مسجد جامع ایروان» نیز شناخته می‌شود، مهم‌ترین اثر تاریخی ایرانی در ارمنستان و مطابق مستندات تاریخی، از معدود بنا‌های اسلامی منطقه است که با معماری کامل ایرانی و ساختار آجری بنا شده است. 

این مسجد به‌ عنوان تنها مسجد فعال در ارمنستان ، روزانه میزبان صد‌ها گردشگر خارجی است و تنها یادگار معماری ایرانی در این کشور است که ظرفیت تبدیل به مرکز اطلاع‌رسانی گردشگری ایران را دارد.

نمایندگان وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی معتقدند مسجد کبود می‌تواند به مرکز رسمی اطلاع‌رسانی جاذبه‌های گردشگری ایران در ایروان تبدیل شود. ایجاد یک مرکز اطلاع‌رسانی با امکان ارائه بروشور، نقشه، محتوای چندرسانه‌ای و برنامه سفر به مقصد‌های مختلف ایران، می‌تواند مسافران خارجی را برای تداوم سفر خود به شهر‌های ایران ترغیب کند و نقش مهمی در توسعه گردشگری ورودی داشته باشد.

در جریان بازدید اخیر معاون گردشگری کشور از مسجد کبود ایروان که مسلم شجاعی، مدیرکل بازاریابی و توسعه گردشگری خارجی وزارت میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی  نیز حضور داشت ، ایران به‌طور رسمی درخواست آغاز مرحله جدید مرمت این بنای ارزشمند را به دولت ارمنستان ارائه کرد.

مسجد کبود ایروان، یا Blue Mosque، یکی از شاخص‌ترین جلوه‌های حضور تاریخی و فرهنگی ایران در قفقاز به شمار می‌رود؛ بنایی که برخلاف بافت غالب شهر ایروان ، که عمدتاً با سنگ‌های آتشفشانی ساخته شده ، تماماً با آجر و الگوی معماری ایرانی بنا شده  است و از نظر سبک، پلان و تزئینات، یکی از مهم‌ترین آثار دوره قاجار در خارج از مرز‌های کشور محسوب می‌شود. این مسجد دارای ۲۸ حجره، شبستان، حیاط مرکزی و صحن وسیع است که بخش مهمی از آن با سنگ‌کاری‌های دست‌تراش مرمت شده، اما ساختار اصلی همچنان اصالت معماری ایرانی را حفظ کرده است.

مطابق مستندات تاریخی و سفرنامه‌های دوره قاجار و همچنین آرشیو‌های معماری ایروان، این مسجد در سده هجدهم میلادی ساخته شده است و پس از دوره‌هایی از آسیب، در سال ۱۳۷۹ به‌دنبال توافق فرهنگی میان دو کشور، با مدیریت کامل ایران مرمت شد. اکنون نیز ایران با استناد به همان اسناد تاریخی و نیاز‌های حفاظتی بنا، پیشنهاد رسمی برای آغاز مرحله دوم مرمت و احیای تزئینات معماری مسجد را به طرف ارمنستان ارائه کرده است.

این بنای تاریخی، علاوه بر اهمیت مذهبی و معماری، فرصتی استراتژیک برای دیپلماسی فرهنگی ایران به‌شمار می‌رود. برآورد‌ها نشان می‌دهد روزانه بین ۳۰۰ تا ۵۰۰ گردشگر خارجی از مسجد کبود بازدید می‌کنند؛ آماری که این محل را به یکی از پربازدیدترین نماد‌های فرهنگی ایران در خارج از کشور تبدیل کرده است.