قطعنامه ۲۲۳۱ ،تلاش کرده است برجام را تقویت کند

به گزارش خبرنگار خبرگزاری صدا و سیما، دکتر حسن سواری استاد حقوق بین الملل دانشگاه تربیت مدرس در این برنامه گفت: این قطعنامه در مقایسه با شش قطعنامه پیشین شورای امنیت علیه ایران قطعنامه ویژه ای است و با آنها اندکی متفاوت است. 

وی افزود: این قطعنامه نقش واسط را دارد، تلاش کرده است برجام را تقویت کند و مخاطبش فقط جمهوری اسلامی ایران نیست در واقع بار دیگر تعهدات همه کشورها را یادآور شده اگر چه همزمان تعهدات جدیدی را برای جمهوری اسلامی ایران ایجاد کرده است. 

سواری تصریح کرد: ماده 25 منشور ملل متحد که قطعنامه جدید بر اساس آن صادر شده است به معنای آن است که همه کشورها باید به آن تمکین کنند اگر چه فصل هفتم به نوعی بخش عملیاتی آن است. 

وی افزود: در 10 بند این قطعنامه ماده 41 قید شده است زیرا امکان نداشت که تحریمهایی که در چارچوب قطعنامه های پیش از این بر اساس این ماده وضع شده بود از طریق مواد دیگر از بین بروند و ملغی شوند. 

این استاد حقوق بین الملل گفت: موضوع انرژی هسته ای به صورت تنگاتنگ با موضوع حفظ صلح و امنیت در ارتباط است و اگر شورای امنیت همین قطعنامه اخیر را بخواهد تفسیر کند آنرا در چارچوب فصل هفتم و وظیفه اصلی اش تفسیر خواهد کرد. 

وی تصریح کرد: شواهد قوی وجود دارد که محتوای قطعنامه 2231 در چارچوب فصل هفتم است. 

سواری افزود: بند هشت قطعنامه می گوید پس از هشت سال در صورت اجرای مفاد قطعنامه پرونده ایران با موضوع اشاعه هسته ای از دستور کار شورای امنیت خارج می شود اما این به معنای چک سفید به ایران نیست. 

این استاد حقوق بین الملل با بیان اینکه ضمانت اجرا نشدن برجام با قطعنامه متفاوت است گفت: اگر در تفسیر حقوقی آن، برجام جزء قطعنامه به شمار آید طبیعتاً آثارش متفاوت است و پرونده ایران از دستور شورای امنیت خارج نخواهد شد. 

سواری تأکید کرد: همانگونه که بیانیه 1+5 ضمیمه قطعنامه است و می تواند در آینده مورد استناد قرار گیرد بهتر بود که بیانیه دولت جمهوری اسلامی ایران هم به عنوان ضمیمه سوم قطعنامه پذیرفته می شد آنگاه ارزشش بالاتر می رود. 

وی افزود: متأسفانه محتوای بیانیه ایران در بند 29 قطعنامه خنثی شده است اگر چه خطاب این بند همه کشورهاست و نه فقط ایران. 

این استاد حقوق بین الملل همچنین گفت: شورای امنیت یک نهاد سیاسی است که نباید خیلی از آن انتظار داشت.

در ادامه این برنامه دکتر میرشهبیز شافع استاد حقوق بین الملل دانشگاه شهید بهشتی هم با متفاوت خواندن قطعنامه 2231 با قطعنامه های پیشین شورای امنیت علیه ایران گفت: یکی از مهمترین تفاوتها این است که در این قطعنامه به صراحت فصل هفتم در ابتدای آن اشاره نشده و تنها در پاره ای موارد به بند 41 استناد شده است. 

وی افزود: این در حالیست که قطعنامه های قبلی در چارچوب فصل هفتم صادر شدند که اگر اینگونه نبود به هیچ وجه امکان اجرای تحریمها فراهم نمی شد. 

شافع تصریح کرد: با صدور قطعنامه 2231 برای اولین بار است که دولتی با دیپلماسی موفق و مذاکره می تواند از ذیل فصل هفت خارج شود. 

وی با بیان اینکه فصل هفتم دو سازکار اساسی تحریم و حمله نظامی را دارد افزود: قطعنامه های پیشین می توانست توجیه حقوقی و مشروع ساختن حمله نظامی به ایران را در اختیار غربیها قرار دهد که با صدور قطعنامه 2231 این ابزار از دست آنها گرفته شد. 

این استاد حقوق بین الملل صدور این قطعنامه ها را دستاورد و موفقیتی بزرگ ارزیابی کرد و گفت: با صدور آن برای همیشه ادعای روی میز بودن حمله نظامی به ایران با مشروعیت حقوق بین الملل دفع شد. 

شافع جدا کردن ضمانت اجرای نقض برجام از ضمانت اجرای قطعنامه را یکی دیگر از موفقیتهای جمهوری اسلامی ایران در چارچوب قطعنامه 2231 دانست.

وی با بیان اینکه موضع رسمی جمهوری اسلامی ایران همواره این است که اینگونه محدودیتها را غیرقانونی می داند گفت: پایبند نبودن به تحریمهای موشکی و نظامی کاملاً مسیری متفاوت با برجام را دارد. 

شافع تصریح کرد: اگر برجام را رعایت کنیم و این بخش از قطعنامه را رعایت نکنیم به هیچ وجه با یک مکانیزم مستقیم برخورد روبرو نخواهیم شد. 

وی افزود: در این صورت آمریکا و غربیها باید پرونده جدیدی را در شورای امنیت باز کنند و بخواهند قطعنامه جدیدی علیه ایران صادر کنند که احتمال موفقیت آن با توجه به وتوی روسیه و چین بسیار اندک است.

این استاد حقوق بین الملل گفت: بر خلاف همه قواعد و شاخه های حقوق بین الملل که آمریکا می توانست بگوید ایران توافق و قطعنامه را نقض کرده و ما هم تحریمها را بازمی گردانیم با برجام، آمریکا دیگر حق این کار را نخواهد داشت و این یکی دیگر از نقاط قوت آن است.